Airconditioning

De warmte die niet binnenkomt, hoef je ook niet weg te koelen. Dit is de meest energiezuinige aanpak.

• Gebruik buitenzonwering: Zonneschermen, rolluiken of screens aan de buitenkant van je ramen zijn twee keer zo effectief als gordijnen aan de binnenkant. Ze blokkeren de zonnewarmte voordat deze het glas kan bereiken en je woning kan opwarmen.
• Houd ramen en deuren dicht: Op een warme dag voelt het misschien tegenstrijdig, maar houd overdag je ramen en deuren gesloten. Zo voorkom je dat de warme buitenlucht naar binnen stroomt. Blijf wel ventileren via roosters voor een gezond binnenklimaat.
• Lucht ‘s nachts/‘s ochtends vroeg: Zet ramen en deuren tegen elkaar open wanneer het buiten is afgekoeld, bijvoorbeeld laat in de avond of vroeg in de ochtend. De koele lucht kan dan door je huis stromen en de opgebouwde warmte verdrijven.
• Investeer in goede isolatie: Goede isolatie van je dak, muren en glas (HR++ of triple glas) houdt in de winter de warmte binnen, maar in de zomer juist buiten. Het is een investering waar je het hele jaar door plezier van hebt.
• Vergroen je omgeving: Planten, bomen en een groene gevel zorgen voor schaduw en verkoeling door verdamping. Een groen dak kan de temperatuur in de kamers eronder merkbaar verlagen en draagt bij aan de biodiversiteit.

Als je huis toch te warm aanvoelt, is een ventilator de volgende logische stap.

• Hoe werkt het? Een ventilator koelt niet de lucht zelf, maar creëert een luchtstroom. Deze luchtstroom helpt je lichaamswarmte sneller af te voeren en zweet te verdampen, waardoor de gevoelstemperatuur daalt.
• Zeer laag energieverbruik: Zoals gezegd verbruikt een ventilator tot wel 20 keer minder stroom dan een mobiele airco. Hij is bovendien veel goedkoper in aanschaf.
• Pas op voor aircoolers: Een aircooler of luchtbevochtiger lijkt een slimme tussenoplossing, maar is dat meestal niet. Dit apparaat verdampt water, wat de lucht weliswaar iets afkoelt, maar tegelijkertijd veel vochtiger maakt. Vochtige lucht voelt warmer en klammer aan, en kan leiden tot schimmelvorming.

Lukt het met bovenstaande tips niet om je huis voldoende koel te houden en overweeg je toch een airco? Wees je dan bewust van de verschillen en de impact.

• Koop géén mobiele airco: Deze apparaten worden vaak in een opwelling gekocht, maar zijn de minst efficiënte keuze. Ze hebben een dikke afvoerslang die door een open raam of deur naar buiten moet, waardoor er continu warme lucht naar binnen stroomt. Hierdoor koelen ze slecht op echt hete dagen, terwijl ze enorm veel stroom verbruiken.
• Kies voor een vaste split-airco: Een split-systeem bestaat uit een buitenunit en één (single-split) of meerdere (multi-split) binnenunits. Dit systeem is veel efficiënter en effectiever in het koelen van een ruimte. De warme lucht wordt via gesloten leidingen naar buiten afgevoerd, waardoor er geen open raam nodig is.

De grootste verborgen klimaatimpact van een airco zit in het koudemiddel. Dit zijn vaak sterke broeikasgassen (HFK’s) die, als ze lekken, duizenden keren schadelijker zijn dan CO₂. Gelukkig zijn er betere keuzes.

• Voor een single-split airco: Kies een model met het natuurlijke koudemiddel propaan (R290). Dit middel heeft een zeer lage klimaatimpact als het vrijkomt. De totale klimaatinvloed is daarmee tot wel 75% lager dan bij verouderde modellen.
• Voor een multi-split airco: Hier is propaan (R290) nog geen optie. Kies in dit geval voor een model met het koudemiddel R32. Dit is minder schadelijk dan oudere middelen (zoals R410a), die vanaf 2025 verboden worden.
• Energielabel: Koop altijd een split-airco met energielabel A++ of hoger. Deze modellen zijn niet alleen zuiniger in koelen, maar kunnen vaak ook efficiënt verwarmen in de winter, waardoor je op gas kunt besparen.

Heb je een airco aangeschaft? Met deze tips beperk je het energieverbruik en de kosten.

• Gebruik alleen als het echt nodig is: Houd overdag zonwering en ramen dicht en zet de airco alleen kort aan in de ruimtes waar je verblijft.
• Stel de temperatuur slim in: Zet de airco niet ijskoud. Een paar graden koeler dan de buitentemperatuur is vaak al voldoende voor een comfortabel gevoel. Grote temperatuurverschillen zijn onprettig en kosten onnodig veel energie.
• Combineer met een ventilator: Gebruik een ventilator om de gekoelde lucht door de kamer te verspreiden. Hierdoor voelt het sneller koel aan en kan de airco op een hogere temperatuur worden ingesteld, wat energie bespaart.
• Gebruik een afdichtset (bij mobiele airco): Mocht je toch een mobiele airco hebben, gebruik dan een speciale afdichtset voor het raam waar de slang doorheen gaat. Dit voorkomt dat warme lucht naar binnen komt.
• Houd de buitenunit schoon: Een schone buitenunit werkt efficiënter en maakt minder geluid.

Een airco is geen standaard huishoudelijk apparaat. Een juiste omgang is cruciaal om lekkages van schadelijk koudemiddel te voorkomen.

• Installatie: Laat een split-airco altijd installeren door een gecertificeerd F-gassen monteur (bijvoorbeeld met een STEK-logo). Dit garandeert een veilige en deskundige installatie.
• Onderhoud: Laat je split-systeem periodiek onderhouden. Een monteur controleert op lekkages, maakt het systeem schoon en zorgt dat het efficiënt blijft werken.
• Afdanken:
  • Een mobiele airco kun je inleveren bij de milieustraat of bij de winkel waar je een nieuwe koopt.
  • Laat een split-airco altijd verwijderen door een gecertificeerde monteur. Deze zal het koudemiddel op een verantwoorde manier aftappen en afvoeren. Haal het systeem nooit zelf van de muur!